Moskova’nın Ortodoks Noel’i için ateşkes ilan etmesine rağmen Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sırasında en yoğun çatışmaların yaşandığı Ukrayna kenti Bakhmut’un neredeyse ıssız sokaklarında top sesleri yankılanırken Ukraynalılar ve Ruslar Cumartesi günü Doğu Ortodoks Noel’ini savaşın gölgesinde kutladı.
Pırıl pırıl gökyüzü ve bir tutam kar, savaş öncesi 70.000 kişilik nüfusunun büyük bir kısmı tarafından terk edilen ve şimdi insani yardım gönüllülerinin kalanlara destek olmak için hayatlarını riske attığı bir şehrin yıkımını gizliyordu.
“Yüce Tanrım, şehrimiz eskiden çok güzeldi,” dedi 75 yaşındaki Olha, şık giyimli ve rujlu bir şekilde sokak boyunca alışveriş poşetlerini taşırken.
“Her yerde güller, çiçekler vardı,” diye ekledi, uzaktaki bir patlamanın sesiyle zorlukla irkilerek. “Her yer temizdi; her şey düzen içindeydi.”
Moskova Cumartesi günü yaptığı açıklamada Ukrayna’daki güçlerinin, Ukrayna’nın teklifi reddetmesine rağmen, Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından ilan edilen 36 saatlik ateşkesi gece yarısına kadar sürdüreceğini söyledi.
Reuters’in Bakhmut’ta duyulan top mermilerinin kaynağını tespit edemediğini belirten Moskova, birliklerinin sadece Ukrayna güçleri tarafından ateş açıldığında topçu ateşine karşılık verdiğini söyledi.
“Ateşkesin nasıl işlediğini biliyor musunuz?” diyor 30 yaşındaki insani yardım gönüllüsü Vasyl Leysin.
“Putin ateşkes var dediğinde, tam tersi oluyor: ateşkes yok. Dün bizi çok fazla bombaladılar. Sonra gece boyunca aşağı yukarı sakindi. Ama genelde böyle olur: bir gün bombardıman olur, ertesi gün daha sakin olur.”
Ukrayna’nın Donetsk vilayetini ikiye bölen cephe hattında yer alan Bakhmut’ta arabayla gezerken, parçalanmış vitrinlerden harabeye dönmüş atölyelere ve enkaza dönmüş işyerlerine kadar aylarca süren bombardımanın izleri görülüyor.
Liesin gibi gönüllüler, Rus saldırıları temel sivil altyapıyı tahrip ederken elektrik, ısı, su, internet hizmeti, cep telefonu bağlantıları ve ilaçları ücretsiz olarak sağlamak için kurulan “yenilmezlik merkezlerinin” korunmasına yardımcı oluyor.
Bu merkezler yılmaz bir ruh sergiliyor olabilir ama yenilmez olmaktan çok uzak.
“Dün 15-20 dakikalığına başka bir yenilmezlik noktasını ziyaret ettiğimizde bir roket bize isabet etti. Bir gönüllü aracına zarar verdi, bir kişi öldü ve dört kişi yaralandı,” diyor kask ve çelik yelek giyen Leysin.
“Gönüllüler yaralandı ve yerel bir Bakhmut gönüllüsü bir uzvunu kaybetti ve tahliye edildi. Umarım insanlar koruyucu kıyafetlerini giymişlerdir ama durum net değil. Ciddi şekilde yaralandıklarını biliyoruz.”
Soyadını vermekten kaçınan Olha, Rusya’nın saldırılarına Noel’de ara verileceği fikrini küçümsedi. “Bence bizi kandırıyorlar; bu benim için oldukça açık,” dedi.
“Size başka ne söyleyebilirim ki? Birisi bir söz verdiyse, o sözünü yerine getirmelidir. Sözler tutulmak için verilir. Anlamıyorum; neye ihtiyaçları var?”
